Bí quyết hạnh phúc

Tôi ít khi đọc tạp chí vì cuộc sống bươn chải mỗi ngày chỉ cho phép tôi đủ thì giờ nghe radio lúc lái xe, họa hoằn cuối tuần rảnh rỗi thì xem chút tin tức trên ti-vi là chấm hết. Hôm nọ bỗng dưng bị táo bón, ngồi "xí bệt" lâu sẽ ... buồn sự đời nên tôi quơ tờ báo mà tháng tháng công ty bảo hiểm sức khỏe ném vào thùng thơ cho tôi khỏi quên "sống vui, sống khỏe", sống ... dai để tiếp tục chăm chỉ đóng bảo hiểm.
 

"Bí quyết hạnh phúc", bài viết về chìa khóa của sức khỏe chính là lạc quan và sự hài lòng. Cái làm tôi suy gẫm là câu then chốt trong bài này của giáo sư Gerhard Roth, khoa nghiên cứu não bộ trường đại học Bremen: Wie zufrieden ein Mensch werden kann, bleibt zeitlebens weitgehend gleich (khả năng thích nghi phi thường của con người đến một lúc nào đó trở về giới hạn cố hữu). Theo như ông Roth thì cái gọi là khả năng phục hồi (Resilienz), hay còn được gọi là sự kiên cường, được kết tinh ở não bộ trong khoảng thời gian từ 5 đến 10 tuổi. Những đứa trẻ được sự thương yêu đùm bọc của cha mẹ và môi trường chung quanh sau này sẽ trở thành những người mạnh mẽ về cả thể chất lẫn tinh thần vì có sức phục hồi cao. Tuy nhiên ngay cả khi gặp những sự kiện đem đến cảm xúc hạnh phúc như trúng số độc đắc hay ngược lại những biến cố làm suy sút tinh thần như bịnh tật, tai nạn v.v. con người sau đó cũng trở về mức độ phục hồi nguyên thủy của họ.

Người kiên cường có một thời thơ ấu và tình cảm ổn định, họ đánh giá cao bản thân mình và người khác. Người bi quan thường có áp huyết cao, sức đề kháng thấp. Nhưng như vậy không có nghĩa là vô phương để có một cuộc sống tươi vui, hạnh phúc. Nhà triết học thời cổ đại Epiket cho rằng "sự việc bản thân nó không phải là nguyên nhân làm ta bất an mà chính là quan niệm của ta về sự việc đó" (Nicht die Dinge an sich, sondern unsere Sichtweise auf die Dinge ist das, was uns beunruhigt). Điều này có nghĩa là con người cũng có thể tự luyện tập để nâng cao khả năng phục hồi. Não bộ được kích thích tạo cảm giác thỏa mãn sung sướng qua những khoảnh khắc nhỏ như thưởng thức ly trà, tách cà phê vào buổi sáng, bất ngờ được tặng một món quà, bó hoa, gặp lại một người bạn cũ v.v. Não kích thích cơ thể tiết ra chất Endorphine cho ta cảm giác hạnh phúc khi đi xem một cuốn phim ở rạp chiếu bóng, một sự kiện khác với xem phim trong ti-vi buổi tối mỗi ngày, theo đuổi một sở thích, một ý tưởng nào đó, hoặc đơn giản chỉ là chuẩn bị một bữa ăn ngon. 
Người có khả năng phục hồi cao thường là những người dũng cảm, sáng tạo và dễ dàng tìm ra cách giải quyết khi gặp tình huống khó khăn. Họ có cái mà các nhà nghiên cứu về tâm lý học gọi là “động lực thúc đẩy” (Motivation) mạnh hơn người khác, một cách luyện não nâng cao khả năng phục hồi. Phương pháp này đặc biệt quan trọng khi cần trau giồi sức khỏe qua việc theo đuổi lâu dài một môn thể thao vì cơ thể tiết ra chất Dopamin, Adrenalin, Noradrenalin, được liệt vào nhóm "hóc môn hạnh phúc" (Glücks-Hormone). Quan hệ gia đình, bạn bè tốt cũng một phần giúp nâng cao khả năng đối phó với căng thẳng, bệnh tật để tận hưởng cuộc sống. 

Một cẩm nang đơn giản để có được hạnh phúc mà ai cũng có thể thực hiện được: Sáng chịu khó dậy sớm hơn một chút (rèn động lực thúc đẩy) để có thì giờ thưởng thức ly cà phê trước khi ra khỏi nhà (tự điều tiết chất Endorphine)!